Hemşirelik denince genellikle; beyaz üniformalarla ellerinde enjektörleriyle hastaya iğne yapma, kan alma gibi can acıtıcı işler yapan; kimi zamansa ?beyaz melekler? olarak imgelenen ve nedense çoğunlukla kadınlara yakıştırılan bir meslek olarak düşüyor yurdumuz insanının aklına? Bizler de İstanbul ÜniversitesiFlorence Nightingale Hemşirelik Fakültesi 2. sınıf lisans öğrencileri olarak, hocamız Doç. Dr. Şeyda Özcan?ın danışmanlığında, Sağlık ve Medya Grubu adı altında başta İstanbul?da olmak üzere 2000?in üzerinde kişiye ulaşarak, mesleğimizin toplumdaki imajı üzerine bir araştırma yaptık.
Anketleri yanıtlayanların %57?si kadın, %43?ü erkek bireylerden oluşuyor. Okur-yazar olmayanından tutun da üniversite ve üzeri eğitim görmüş tüm eğitim düzeyini kapsamakta olan bu araştırmada insanların genel çoğunluğu, hayatının büyük bölümünü şehirde geçirmiş. Önemli bir çoğunluğu ise SSK?lı. Ekonomik durumları ise ülkemizin malum koşullarına paralel olarak ya kazandıkları ucu ucuna yetişiyor ya da geliri giderinden az. Sadece %14?ünün geliri giderinden fazla. Bu da akıllarımıza, bir çoğunun hem gelir durumundan hem de SSK?lı olmalarından dolayı sağlık hizmetlerini devlet hastanelerinden aldığı sonucunu getiriyor.
Hazırlanan ankette fiziksel imajı nitelendiren sorulara verilen cevaplara baktığımızda çoğunluğu hemşirelerin bakımlı ve temiz insanlar olduğuna kanaat getiriyor. Otoriter ve sert görünüşlü olma konusunda ise kararsız kalmışlar, yani baskın bir sonuç yok. Çalışma koşullarına gelince büyük çoğunluğu hemşirelerin ağır şartlar altında çalıştığı kanısında. Peki hemşireler hastane dışında (fabrika, okul gibi) birçok kurumda çalışabilirler mi diye sorduğumuzda ise bu görüşe %47?si katılmış.
Oysa benim görüşüm; hasta/sağlıklı bireyin sağlık düzeyinin optimal seviyede olabilmesi için toplumun her alanında, mesela işyerlerinde; bir sağlık ekibi tarafından düzenli sağlık taramalarından geçebilme hizmetini alabilmeleri yönünde.
Halkımızın birçoğu maalesef hemşirelerin de akademik olarak doçent, profesör gibi çeşitli unvanları alabileceğini; hemşirelik alanlarında uzmanlaşabileceğini bilmiyor, zira bu görüşe sadece %44?ü katılmış. Hemşirelerin genelde ?order? diye tabir ettiğimiz hekim istemine göre hareket eden sağlık mensubu olduğunu düşünüyor ve yaklaşık yarısı doktorların hemşirelerin yöneticisi olduğunu düşünüyor. Bireylerin %70?i hemşirelerin doktorların sağ kolu olduğu görüşünde. Oysa ki biz sağlık çalışanları; doktoru, hemşiresi, personeli vs. hepimiz bir ekibin üyesiyiz ve hepimizin kendine ait görev ve sorumlulukları var. Bu ekibin her bir üyesinin bir diğerine ihtiyacı var. İnsan bir kolu olmadan yaşayabilir ama hemşire olmadan sağlık hizmetleri yürütülemez.
?Erkekler de hemşire olabilir? cümlesine ise %60?ı katılmış. Katılmayan bireyler arasında benim deneyimlediğim ilginç bir diyalog var ki paylaşmadan edemeyeceğim. Bir kafede oturan 4 erkek arkadaş anketleri cevaplarken bu soruya geldiklerinde, içlerinden bir tanesi ?Hayır erkekler hemşire olamaz? dedi, bir diğeri de ?Neden olmasın? deyince o da kendince bir açıklama getirerek ?Nasıl ki kadınlar pehlivan olamıyorsa erkekler de hemşire olamaz abi!? dedi. Bu konuyu böyle ilişkilendirebilmesi beni gerçekten güldürdü.
Velhasıl kelam; hemşirelerin tek görevi iğne yapmak, serum takmak veya kan almak değildir. Hemşireliğin temel prensibi bakım vermektir. Sağlıklı ya da hasta olsun hiç fark etmez bireyin ihtiyacı doğrultusunda bakım verilir, hastaysa sağlığına kavuşturmak, sağlıklıysa bu düzeyi daha da yukarı çıkarmak bizim temel amaçlarımız arasındadır.
Daha sağlıklı bir toplum olmamız dileğiyle?
*İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi, Sağlık ve Medya Dersi Öğrencisi
