İlk sebep çocuk ve gençlerdeki merak duygusudur. Yetişkinlerin zevkle içtiklerini zannettikleri sigarayı denemek istemeleri, genellikle tiryakiliğe atılan ilk adımdır.
Aslında sigarayı ilk içen hemen bir haz ve zevk almaz, aksine ?bu ne tatsız berbat bir şey? diye düşünür. Ancak ısrarla kullanmaya devam ettiğinde bir süre sonra zevk duymaya başlar. Bazı kişiler sadece meraktan sigaraya başlar, içmekle sosyalleştiklerini ve havalı hale geldiklerini zannederler. Derken ardından bağımlılık gelir.
Bir başka sebep de erkek çocukların sigara içerek büyüdüklerini zannetmeleridir. Maalesef ?erkek adam sigara içer? tekerlemesi birçok kişinin dilindedir.
Ayrıca sinema filmlerinde, televizyon dizilerinde kahramanın sigara yakmadan, sigaranın dumanı olmadan sahneye çıkmaması, karşılaştıklarında birbirlerine sigara tutmaları yine gençler için özendirici olabilmektedir.
Saniye hanım, yeni evliydi ve sigara içmesini beyi bir türlü kabullenemiyordu. ?Ben sigara içmiyorum ve eşimin de sigara kokmasını istemiyorum? diyordu.
Saniye çok uğraşıyor, ama bir iki gün sonra tekrar sigaraya başlıyordu. Kendisine nasıl başladığını sorduğumda şu cevabı vermişti:
?Kadınlarla toplandığımızda sigara içen bir ablam ?şunu iç, bir taneden bir şey olmaz? dedi. Ben de iptim. Aslında alışacağımı hiç zannetmemiştim. Berbat bir tadı vardı, hiç de cazip değildi. Bu durum birkaç kere tekrarlandı. Bir baktım ki içmeden duramıyorum. Böyle olacağını hiç zannetmezdim, ama şimdi vazgeçemiyorum.
Yine ergenlik dönemindeki akran baskısı da sigaraya başlamada bir faktördür. Gençler özellikle kendi cinsinden olan yaşıtlarıyla çok yakın ve sıkı ilişkiler içindedirler. Çok gizli sırlar paylaşılır, ortak hazlar ve yaşantılar birlikte denenir. Akranları tarafından dışlanma, hor görülme hiçbir zaman kabullenilemez. Bu sebeple, hoş olmayan alışkanlıkları bile istemeden paylaşmak zorunda kalabilir.
Zaten bu dönem çalkantılı yıllardır ve gençler, bağımsız kimliklerini oluşturma çabasındadırlar. Reklamların da etkisiyle sigara içerek kendi kişiliğini ortaya koyduğunu düşünebilir.
İşte bu çalkantılı dönemde saydığımız faktörlerle tek tük sigara içmeye başlayan genç, bir süre sonra bağımlılığın pençesine düşer ve sigarasız yapamaz olur. Dumanı derin derin içine çekip, bu harika bir deneyim? diyene rastlanmamıştır. Veya ?Sigaraya başladığım için çok mutluyum. Sigara içtiğim için kendimi şanslı hissediyorum? diyen de yoktur.
26 yaşındaki Emire w şunları söylemişti: ?Hayatımda gerçek anlamda pişmanlık duyduğum tek gün, 14 yaşımdayken ilk sigaramı içtiğim gündür. Aradan on iki yıl geçti, artık günde yirmi tane içiyor ve bundan kendimi alamıyorum. Ama sağlığıma yaptığı zararları düşündükçe büyük bir korkuya kapılıyorum.?
Ergenlikte ilk başta berbat bir tatla, iğrenerek içilen sigara, giderek böylesine bağlılık yapar. En iyisi, denemek veya tadına bakmak için dahi olsa hiç içmemektir.
