Türk Mucitler

Ahmet Lokurlu

Dr. Ahmet Lokurlu (d. 1963, Kars), Güneş’ten soğutma enerjisi yaratan Türk mühendis. 2007 yılında, Time dergisinin “Heroes of the Environment” (Çevre Kahramanları) özel sayısında seçilen 14 işadamı ve girişimciden biridir.

Almanya’da bulunan Solitem şirketinin kurucu sahibidir.

Hulusi Behçet

Hulusi Behçet (20 Şubat 1889- 1948 İstanbul), Türk dermatoloji uzmanı ve bilim insanı.

1937 yılında, bir kan damarı enflamasyonu (vaskülit) hastalığı olan ve bugün kendi adıyla anılan Behçet hastalığını tarif eden ilk bilim adamı olmuştur.

Zor bir çocukluk geçiren Behçet çok genç yaşta annesini kaybetmiş ve büyükannesi tarafından büyütülmüştür. Babasının Şam’daki işleri sebebiyle ilk eğitimini o dönemler Osmanlı Devleti’nde bulunan Şam’da tamamlamıştır. Fransızca, Almanca ve Latince öğrenmiştir. Tıp eğitimini Gülhane Askerî Tıp Akademisi’nde almıştır zira o dönemlerde Osmanlı Devleti’nde sivil tıp eğitimi almak mümkün değildir. 1910’daki mezuniyetinden sonra dört yıl boyunca dermatoloji ve cinsel yolla bulaşan hastalıklarda ihtisas yapmıştır.

I. Dünya Savaşı (1914-1918) sırasında Edirne’deki askerî hastanede dermatoloji ve zührevi hastalıklar uzmanı olarak çalışmıştır. Savaştan sonra (1918-1919 arası) tıbbi bilgisini geliştirmek amacı ile önce Budapeşte’ye sonra da Berlin’e gitmiştir. Birçok ünlü meslektaşı ile tanışma fırsatı bulmuştur.

Türkiye’ye döndükten sonra serbest çalışmaya başlamış; önce Hasköy Cinsel Hastalıkları Hastane’sinde (Haliç) başhekim olmuş, sonra Vakıf Gureba Hastanesi’ne geçmiştir. O dönemde İstanbul Tıp Fakültesi’nin bir parçası olan hastanede profesörlük de yapmıştır.

Hakan Gürsu

1959 yılında İstanbul’da doğan Hakan Gürsu, 1984 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nü birincilikle bitirdi. 1987 yılında Mimarlık Fakültesi, Bina Bilgisi Ana Bilim dalında Master derecesini aldı. 1988 yılında başladığı Doktara çalışmasına; 1991 yılında Japonya’da proje çalışmaları ile devam etmiş ve 1996 yılında Doktara derecesini tamamlamıştır.

Nokta dönüşü yapabilen ilk deniz aracı olan Volitan’ı da tasarlayan Designnobis ekibinin kurucusu olan Dr. Hakan Gürsu, halen ODTÜ’de öğretim üyesidir.

Menahem Hodara

(1869 İstanbul – 1926 İstanbul), Osmanlı-Türk dermatoloji uzmanı ve bilim insanı.

Türkiye’nin ilk deri histopatolojisi uzmanı olan Osmanlı hekim. Kendi adıyla anılan bir deri hastalığını tanımlamıştır. Yahudi bir aileden geliyordu. 1890’da Askeri Tıbbiye’yi (Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane) bitirdikten sonra uzmanlık öğrenimi için Hamburg’a gönderildi. Bir süre de Viyana’da çalıştı ve 1906’da İstanbul’a döndü. Kasımpaşa’daki Bahriye Merkez Hastanesi’nde (bugün Deniz Hastanesi) emraz-i cildiye (deri) ve zühreviye (Cinsel yolla bulaşan hastalıklar) hekimi olarak görevlendirildi. Gerek bu görevi gerekse daha sonra getirldiği saray hekimliği sırasında bilimsel araştırmalarını ve deneylerini yoğun bir biçimde sürdürdü. Bir tür trichorrhexis nodosa olan “Hodara Hastalığı”nı tanımlayarak uluslararası tıp literatürüne girdi. Salisik asit, krizarobin ve iyodun, öğrencisi Hulusi Behçet ile birlikte de süblimenin deri üzerindeki etkilerini araştırdı. Çeşitli benlerin, donmaların ve süt çocuklarındaki kalça erimesinin histo-patolojisiyle, “piedra” olarak bilinen hastalığı ilk o tanımladı. Bakteriyoloji uzmanı Ömer Fuad Bey’le birlikte deri mikozlarını inceleyerek, derideki mantar hastalığı ve deri aspergillozu olgularının saptanmasına öncülük etti. Araştırmalarının sonuçları Fransızca ve Almanca olarak Avrupa’da yayımlandı. Ünlü dermatoloji uzmanı Unna, Hodara’yı “Alman ve Fransız tıp literatürünü yayınlarıyla zenginleştiren kişi” olarak tanımlar.

Lagari Hasan Çelebi

(17. yüzyıl), efsaneye göre roketle dikey uçuşu başarıyla gerçekleştirmiş ilk insan olduğu kabul edilen bilgin.

Füzeciliğin atası olan ünlü Türk bilim adamı Lagari Hasan Çelebi[not 1], 17. yy’ın başlarında barut dolu haznesi bulunan bir basit hava roketi ile ilk kez havalanmayı başarmıştır. Uçuş 1633 yılında dönemin Osmanlı padişahı IV. Murat’ın kızının doğum günü kutlamalarında sergilenmiştir. Lagari Hasan Çelebi’nin yaklaşık 300 metre kadar havalandığı ve 20 saniye boyunca havada kaldığı ölçülmüştür. Kendisine bağlı bulunan kanatlar sayesinde boğaza oldukça yumuşak bir iniş yapmıştır. İlk önceleri sultan tarafından da desteklenen Hasan Çelebi, daha sonra ulemânın baskısı ile yargılanmış ve Kırım’a sürgüne gönderilmiştir. İlginçtir ki modern anlamda ilk roket çalışmaları da bugün Kırım’ın içinde bulunduğu Ukrayna’da başlamıştır.

Lagari Hasan Çelebi’nin roketle uçuşunu gösteren 17. yüzyıl gravürü.

Evliya Çelebi’den o günkü Türkçe ile Lagari Hasan Çelebi:

“Lagari Hasan Çelebi, Murad Han’ın Kaya Sultan nam duhteri pakizesi vücude geldiği gece akube şadmanlığı oldu. Lagari Hasan, elli okka barut macunundan yedi kollu bir fişeng iacad etti. Sarayburnu’nda Hünkar huzurunda fişenge bindi ve şakirdleri fişengi ateşlediler. Lagari, “Padişahım seni Hüda’ya ısmarladım” diyerek temcid ve tevhid ile evci asumana huruc eyledi…
Denize indi…
Yanında olan fişengleri ateş edip ruyi deryayı çeragan eyledi. Bam-ı felekde fişengi kebirinin barutu kalmayıp da zemine doğru nüzul ederken, ellerinde olan kartal kanatlarını açıp Sinanpaşa Kasrı önünde deryaya indi. Oradan şenaverlik ederek uryan huzurı padişahiye geldi. Zemini bus ederek selam verdi. Bir kise akça ihsan olunup yetmiş akça ile sipahi yazıldı. Sonra Kırım’da Selamet Giray Han’a gidüp orada merhum oldu. Rahmetli yar-i gaar-ı sadıkımız idi.

Murat Nural
(d.1980, Gebze) Türk mucit. Devrilmeyen merdiven sistemi (kendi verdiği adıyla: Urfa Merdiveni) icadıyla NTV’de yayımlanan Türk Mucit adlı yarışmaya katıldı. Yarışmada dereceye giremediyse de icadı uzun süre gündemde kaldı. Nural ayrıca bu icadıyla Almanya’nın Nuremberg şehrinde düzenlenen, 59. Uluslararası IENA 2007 Ticaret Fuarı’nda, serbest kategoride altın madalya kazanmıştır. Ayriyeten WIPO 2008 yılı buluşcusu ödülüne layık görülerek altın madalyayla ödüllendirilmiştir. Gaziantep , başta olmak üzere Ankaradaki işletmelerde ÜRETİM aşamaları sürdürmektedir.Buluşun bir kopyasıda Ankara daki Türk Patent Endtitüsü müzesinde sergilenmektedir.

Orhun Muratoğlu

Türk doktor.
Halen Massachusetts General Hospital’da çalışmaktadır. Eklem hastalıklarında kullanılan protezler ile ilgili buluş sahibidir.

Sözüm Doğan
(d.1983, Ankara) endüstriyel tasarımcıdır.
Ankara’da doğan Sözüm Doğan, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nü bitirdi. Öğrencilik yıllarında bilgisayar teknolojilerine olan yakınlığı, bilgisayar destekli çizim ve tasarım, grafik tasarım, ürün görselleştirmesi alanlarında yetkin ve tecrübe sahibi olmasını sağlamıştır. Uygulayıcı,kararverici ve üstün yaratıcı yapısı sayesinde birçok önemli tasarım projelerinde ve yarışmalarında etkin bir rol üstlenmiştir. Genç yaşına rağmen öğrencilik yıllarında yarı zamanlı tasarımcı olarak endüstride çalışmış olması, üretim ve üretilebilirlik konularında çok önemli tecrübe edinmesini sağlamış, aynı zamanda ürün pazarlaması konusunda bilgi sahibi yapmıştır.

Nokta dönüşü yapabilen ilk deniz aracı olan Volitan’ı tasarlayan Designnobis ekibinde yardımcı tasarımcı olarak görev almaktadır. Halen Endüstri Ürünleri Tasarımı Yüksek Lisans öğrencisidir.

Takiyüddin
Taqi al-Din) (D. 1521 – Ö. 1585), Osmanlı gökbilimcisi,
1521 yılında Şam’da doğdu. Eğitiminden sonra Tennis kadılığına atandı. Kadılığı sırasında yaptığı gözlemler ile ün kazandı. 1571’de Mustafa Çelebi’nin ölümünden sonra II. Selim tarafından saray müneccimbaşılığına atandı. 1574 yılında Galata Kulesi’nde gözlem çalışmalarına başlamıştır.Hoca Saadettin ve Sokullu Mehmet Paşa’nın desteği ve padişah III. Murat’ın fermanıyla 1577 yılında Tophane sırtlarında Takîyüddîn?in yönetimi altında bir gözlemevi kurulmuştur[1].

Takiyüddin?e ait el yazmalarının bir bölümü Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü?nde bulunmaktadır. Enstitü?nün UNESCO?yla (Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Organizasyonu) birlikte yürüttüğü “Memory of the World” projesi çerçevesinde, Takiyüddin?e ait el yazmalarının da içinde bulunduğu 821 Türkçe, 414 Arapça ve 102 Farsça, toplam 1337 eser mikrofilmleri çekilerek CD- Rom üzerinde kataloglanmaktadır. Takiyüddin?in diğer eserleri başka kütüphanelerin raflarındadır.

Tuncay Uluğ

Türk mucit ve profesör doktordur.

İstanbul Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı öğretim üyesi olan Uluğ’un kulak ve kafa tabanı cerrahisi için tasarladığı mikro cerrahi aletleri, Almanya’daki bir firma tarafından Uluğ’un adıyla (Ulug Double Sided Ear Microsurgery Instruments:Uluğ Çift Taraflı Kulak Mikrocerrahi Aletleri) dünya pazarına sunuldu. Kendi ismiyle dünya pazarına bir ürünü sunulan Tuncay Uluğ, Türkiye’de bir ilki gerçekleştirmiş oldu.

Turhan Alçelik

(d.1958, Giresun) göz hekimi ve eski bir milletvekilidir. Aynı zamanda göz kamaştırma etkisi yapmaksızın uzun mesafeli aydınlatma sağlayan araç farı’nın mucididir.

İhsan Sıtkı Yener
1925, Afyon. F klavyenin duayeni olarak anılan daktilo öğretmenliği yapmış Türk bilimcisi. Şampiyon Kursları’nın kurucusudur.

Kaynak: wikipedia