Tükenmez kalemin icadı

Günümüzde hemen herkes tarafından kullanılan
tükenmez kalem, ilk kez 1938 yılında
Macar heykeltıraş ve gazeteci Lasalo Biro tarafından
bulundu. Biro, o yıllarda Budapeşte’de
hükümet tarafından finanse edilen bir
dergi çıkarıyordu. Bir gün, derginin basıldığı
matbaaya gittiğinde, çabuk kuruyan mürekkeplerin
sağlayacağı yararları düşündü ve ilk
tükenmez kalem prototipini geliştirdi. Biro, bu
keşfi üzerinde daha çok çalışmak istiyordu,
ama ülkesinde Nazi baskılarının tırmanması
sonucu Paris’e kaçtı. Oradan da 1940 yılında
Arjantin’e gitti. Lasalo Biro, tükenmez kalemi
bir türlü kafasından çıkaramıyordu. En sonunda
çalışmalarının sonucunu aldı ve 10
Haziran 1943’te “mürekkep damlatmayan”
bir kalemin patentini kendi adına tescil ettirdi.
O sırada, Henry Martin adında bir İngiliz,
hükümeti adına bazı çalışmalar yapmak
üzere Arjantin’e gelmişti. Martin, bir rastlantı
sonucu Biro ile karşılaştı ve buluşuna hayran
kaldı. Çünkü, büyük yüksekliklerde çeşitli hesaplar
yapmak zorunda kalan havacıların dolmakalem
kullanırken ne denli sıkıntılarla karşı
karşıya kaldıklarını biliyordu. Bu yeni kalem,
bu sıkıntıların sonu demekti. Çünkü, çeşitli
yüksekliklerde, hava basıncının değişiminden
etkilenmesi söz konusu değildi. Derhal kalemin
İngiltere haklarını satın aldı ve Reading
yakınlarındaki terk edilmiş bir hangarda, İngiliz
Hava Kuvvetleri için tükenmez kalem
yapmaya başladı. Yanında çalışan 17 kız, ilk
bir yıl içinde 30 bin kalem üretmeyi başardılar
ve bunların hepsi satıldı.
Biro patenti altında halka satışı yapılan ilk
tükenmez kalemler ise, 1945 yılı başlarında
Buenos Aires’te Eterpen şirketi tarafından piyasaya
çıkarıldı. Bir Birleşik Amerikalı işadamı
da, bu “büyük buluş”un ABD’ye
aktarılması için faaliyete girişti.
“Su altında yazabilen ilk kalem” olarak
reklam edilen tükenmezler, ABD’de umulanın
da ötesinde bir ilgi gördü. 29 Ekim 1945
günü New York’ta Gimbel’s mağazalarında
tanesi 12.5 dolardan satışa çıkarıldı ve akşama
kadar tam 10 bin adet satıldı.