Bilişim Suçlarının Diğer Suçlardan Farkı

Bilişim suçları özellikle bilgisayar ve internet kullanımının yaygınlaşmaya başlamasına paralel olarak ortaya çıkmış; tanımı ve yapısı üzerinde henüz tam olarak bir konsensüs sağlanamamıştır. Özellikle elektronik ortam içerisinde işlenmesi ve bu ortam içerisinde genel olarak hukuka aykırılık unsurunu içerisinde barındırması bu suçların en kabul gören unsurları olmuştur. Bilişim doğası sağladığı özgür iletişim platformunun yanında , bireylerin şeref ve haysiyetine yönelecek ihlaller açısından gerçekleştirilmesi çok kolay, kontrol edilmesi çok güç olan bir ortamın ortaya çıkmasını da sağlamıştır. Özellikle internet üzerinden yapılan yayınlarla ve hukuk dışı girişimlerle bireylerin gerek malvarlıklarını hedef alan, gerekse şahsiyet haklarını ihlal eden bir boyuta ulaşması güncel bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İnternetin özgür bir iletişim platformu olması ve teknik imkansızlıklar bu suçlarla mücadelede karşılaşılan en büyük güçlükler olarak göze çarpmaktadır.

Avrupa ekonomik topluluğunun bir tavsiye kararında belirtildiği gibi bilişim suçlarının farklı şekillerde işlenebildiği görülmüş, suçun farklı görünüş biçimlerinin değişik özellikler arz ettiği ortaya konulmuştur. Şöyle ki ;Bilgisayarda mevcut olan kaynağa veya herhangi bir değere gayrimeşru şekilde ulaşarak transferini sağlamak için kasten bilgisayar verilerine girmek ,bunları bozmak ,silmek,yok etmek bilişim suçu olarak değerlendirilirken burada suçun sujesi olarak bir bilgisayar kaynağına gayrı meşru şekilde ulaşılması hususu vurgulanmıştır. Bir diğer şekliyle bilişim suçları , sahtekarlık yapmak için kasten bilgisayar verilerine veya programlarına girmek, bozmak ,silmek, yok etmek, olarak tanımlanmış ve suçun unsurlarında sahtekarlık yapma amacını veya sanığın bir menfaat temin etmesini aramıştır Yine diğer bir şeklinde suçun manevi unsurunda taksire yer vermeyerek bu suçların Bilgisayar sistemlerinin çalışmasını engellemek için kasten bilgisayar verilerine veya programlarına girmek, bozmak, silmek, yok etmek, olduğunu tanım olarak getirmiştir. Ayrıca Ticari manada yararlanmak amacı ile bir bilgisayar programının yasal sahibinin haklarını zarara uğratmayı ve Bilgisayar sistemi sorumlusunun izni olmaksızın , konulmuş olan emniyet tedbirlerini aşmak sureti ile sisteme kasten girerek müdahalede bulunmayada bilişim suçlarının yapısı içerisinde yer vermiştir. Bu bağlamda bilişim suçlarının yapısını ortaya koymak için yukarıda değindiğimiz bilişim suçlarını hazırlayanlar ve işleyenler ile ilgili makaleler yazılmakta , bu makalelerin bir çoğunda bazı sosyal varsayımlara dayanarak herşey billişim suçu olarak adlandırılabilinmektedir.

Bilişim suçlarının alanına hangi faaliyetlerin girdiği yargılamanın başlıca sorunudur. Bu sorunun çözümünde bilişim suçlarının yapısının tam olarak ortaya konulamaması en temel sorun olarak önümüze çıkmaktadır .Bu sorun genel hatları ile değerlendirildiğinde şöyle bir sonuç çıkmaktadır. Faaliyet bilgisayar sistemi ile mi temellendirilmektedir, yoksa bilgisayar o faaliyetin gerçekleşmesinde yardımcı bir unsur olarak mı kullanılmaktadır. Örneğin bankaların A.T.M uygulaması bilgisayar temelli olduğu için bilişim faaliyetidir. Çünkü bu sistem çöktüğünde bu faaliyet asla icra edilemez. Ancak Radyo ve televiyon yayıncığı bilgisayar sistemlerini faaliyetlerinin çeşitli aşamalrında kullanılmakta isede ,bunların faaliyeti bilişim temelli değil iletişim temellidir. Yararlanma , bu suçları bilgisayar temelli haline getirmez. Bilişim suçları geleneksel anlamı ile gerçek yaşam alanı olarak adlandırılan ve fiziksel gerçeklerin paylaşıldığı alan içinde kalmaktadır. Bu nedenle bilişim suçları özel hayata müdahale, kamu haklarını ihlal gibi alanlarda değerlendirilmektedir. Yine bilişim suçlarında , suçun bilgisayar yardımı ile mi işlendiği yoksa suçun amacı mı olduğu konusu tartışılmaktadır. Bigisayar ile işlenen bilişim suçlarının en temel özelliği , bir suç işlenirken kullanılan bir alet edavat gibi bilgisayarın bir araç olarak kullanıldığı suçlardır. Bu dolandırıcılık ile bilgileri kayıt etme , hatalı kimlik tanımlama , telif haklarını ihlal ederek kopya yapmak ve dağıtmak ve diğer suçları işlemeyi ifade eder.

Bilişim suçlarına ilişkin bir diğer durumda kişisel verilerin korunması ve bunlara yönelik gerçekleşen ihlallerdir. Gerçekten günümüzde kişilerin hususiyetlerini belirten bir takım bilgiler bilgisayar ortamında saklanmaktadır. Bu bilgilerin sahiplerinin rızası hilafına hukuka aykırı olarak el değiştirmesi,yok edilmesi, ifşa edilmesi,değişikliğe uğratılması bir çok Avrupa ülkesinde ve Amerika?da yaptırım altına alınmıştır. Aynı zamanda bu bilgileri muhafaza eden , koruyan,işleyen kurum veya kişilerin koruma , muhafaza ve işleme görevlerinde ihmal göstermeleri ve bu durum sonucu kişilerin zarar görmeleri ek ceza sorumluluklarının kabul edilmesini gündeme getirmiştir. Bu şekilde kişilerin hususiyetlerini yansıtan bilgilerin gizlilik , bireysel hakların korunması ve özel hayata saygı ilkeleri çerçevesinde hukuki himaye altına alınması sağlanmıştır.Yine Bilişim suçlarının temel özelliği suçların işlenmesinin oldukça kolay, buna mukabil belirlenmesinin oldukça güç olduğu gerçeğidir . çoğu bilgisayar suçunun “Köstebek” diye bilinen kurum içi çalışanlar vasıtasıyla ve “insider information ” şeklindeki yöntemlerle işlenmesi sebebiyle belirlenmesi zor ve takibi oldukça güçtür. Buna mukabil Suçun kolay işlenebildiği ancak, faillerinin tespit edilememesi ile ilgili pek çok örnek de verilmektedir, örneğin ABD` nin Seattle kentinde gelişmiş ülkelerin liderlerinin katıldığı küreselleşme toplantıları sırasında küreselleşme karşıtlarının internet üzerinde çok iyi organize olarak eş zamanlı olarak yoğun protesto gösterileri düzenlenmiş, yani ortalığı cehenneme çevirmiş oldukları bilinmektedir. Bilişim suçlarının bir diğer özelliği de beyaz yakalı yani sanığın mesleği veya iş dünyası ile ilgili olmalıdır. Beyaz yakalı suçlar sokak suçlarından daha az göze gözükmesine rağmen sokak suçlarından daha fazla bir zarara sahiptir. Bilişim suçları kriminal eylemler ile ilgili geleneksel anlayıştan farklı olarak zaman, mekana bağlı olmaksızın gerçekleşir ve anlıktır.

Bilişim suçlarında suç failinin amacıda klasik suçlu amacından farklıdır. Mesela Computer Hacking (Bilgisayarda Yetkisiz Erişim) fiillerinde fail bir yarar sağlamak veya zarar vermek için değil, marifet göstermek amacındadır. Hatta fail fiillerinin işlendiğinin anlaşıldığını belli edecek bir iz veya bir mesaj bırakmaktadır. Yardım amacıyla suçu işleyenler bulunmaktadır. Bu durumdaki suçlu eylemi meşru kabul etmektedir. Bilişim suçlarını klasik suçlardan ayırt eden özelliklerden belki de en önemlisi bu suçların, suçun işlenmesinden sonra arkada herhangi bir iz bırakılmaması sebebiyle maddi hareketin tespitinin zorluğudur. Ayrıca Bilişim suçlarının meydana getirdiği sonuçlar diğer suçlara oranla çok büyük ve tahrip edicidir. Bilişim suçlarının bir diğer özelliği de aşağı yukarı bütün suçların aynı oranda işlenme zorluk ve riski taşımasıdır.

Kaynak: Bilisimhukuku.org